Geen enkele ondernemer heeft ooit succes behaald zonder vooraf gestelde doelen. Logisch natuurlijk, want doelstellingen helpen om het gewenste resultaat van de organisatie te behalen. Maar goede en duidelijke doelen opstellen voor jouw webshop is zo makkelijk nog niet. Ze daadwerkelijk behalen is nog een grotere uitdaging. Tijd om er eens goed voor te gaan zitten. In deze blog komt je erachter hoe je bedrijfsdoelstellingen opstelt en hoe je ze bereikt.
Protest
In de praktijk zien wij geregeld dat mkb-ondernemers niet concreet hebben wat ze komend jaar willen bereiken of waar ze de komende jaren naartoe willen. Een veelgehoorde uitspraak is dat doelen toch niet gehaald worden. Anderen willen gewoon direct beginnen met online marketing en daarop bijsturen. Ze zien wel waar het schip strandt. Of ondernemers handelen liever vanuit hun gevoel, bijvoorbeeld minder uitgeven in onzekere tijden. Staan de doelstellingen wel op papier, dan merken we vaak dat deze zijn verwaterd en zijn opgesteld omdat het er nou eenmaal bij hoort.
Het belang van doelstellingen
Alle organisaties, in welke vorm dan ook (profit, non-profit, groot of klein), zouden hun bedrijfsdoelstellingen op papier moeten hebben. Deze maak je onderdeel van jouw marketing plan, of van je online marketing plan als je doelstellingen online wilt bewerkstelligen. Doelstellingen hoeven niet altijd te gaan om groei of winstgevendheid. Je kunt ook de ambitie hebben om je team uit te breiden of medewerkers op te leiden. Doelen zijn in ieder geval van grote waarde voor je bedrijf omdat ze:
- Helpen prioriteiten stellen. Hierdoor kun je jouw team aansturen om de juiste werkzaamheden en taken uit te voeren.
- De motivatie verhogen. Jij en je medewerkers hebben iets concreets om naartoe te werken en dat werkt motiverend. Bijvoorbeeld een stijging van 8% winst in plaats van streven naar winst in het algemeen.
- De teamspirit verbeteren. Doelstellingen kunnen vaak alleen behaald worden als iedereen binnen de organisatie betrokken wordt. Wanneer je dit communiceert, en hier een eventuele beloning aan koppelt, zullen medewerkers beter samen gaan werken.
- Blijk van waardering geven. Wanneer je jouw team betrekt in het opstellen van doelen laat je zien dat je hun inzet waardeert. Dat resulteert op haar beurt in meer motivatie.
- Meetbaar zijn. Als je doelen kunt meten ziet iedereen binnen jouw bedrijf het effect van hun inspanningen. Hier kan zo nodig op bijgestuurd worden.
Waarom worden doelen niet gehaald?
Doelen stellen is dus essentieel als je een bedrijf runt. Maar doelstellingen formuleren is een kunst op zich. Dat blijkt uit het feit dat doelen in de praktijk vaak niet gehaald worden. De oorzaak is soms lastig te achterhalen, maar veelvoorkomende problemen zijn:
- Onrealistische doelstellingen. Streven naar een verdubbeling van de winst binnen een jaar is niet altijd reëel. Bijvoorbeeld als jij een barber kapper bent in een straat waar nog drie andere barbers zijn gevestigd die al zeer populair zijn. De kans is zeer groot dat je deze doelstelling niet haalt.
- Vage voornemens. De klanttevredenheid verbeteren, betere reviews genereren of de sfeer binnen het team verbeteren zijn niet concreet genoeg en niet meetbaar.
- Doelen liggen buiten jouw invloedsfeer. Je kunt nog zo’n mooie doelstelling geformuleerd hebben, als je er zelf geen invloed op hebt bereik je niets. Bedenk dus óók hoe de weg eruitziet om het doel te bereiken.
- Slechte communicatie. Je kunt doelen opstellen maar deze vervolgens niet communiceren naar de rest van het bedrijf. Of nog erger: je vergeet ze zelf.
SMART-methode
Om te zorgen dat jij doelstellingen wel haalt is het belangrijk dat je duidelijke en realistische doelen opstelt. Dat kun je doen met behulp van de SMART-methode (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden). Dit zijn de vijf belangrijkste kenmerken van een goede doelstelling.
Specifiek
Het gaat erom dat je een doel specifiek maakt en niet in algemeenheden vervalt. Dus wat wil je precies bereiken? Op die manier weten medewerkers waar ze op moeten focussen.
Voorbeeld
‘Ik wil duurzaam ondernemen’ is een te algemeen doel. Dit kun je specifieker maken door te stellen: ‘Voor het verzenden van producten wil ik alle plastic verpakkingen vervangen door biologisch afbreekbare verpakkingen’.
Meetbaar
Het gaat erom dat zichtbaar is in hoeverre het specifieke doel is behaald. Dit wordt vaak uitgedrukt in percentages of getallen.
Voorbeeld
Een doelstelling kan zijn: ‘Ik wil dat de winst met 8% stijgt’. Als na een jaar blijkt dat de winst met 5% is gestegen dan wijk je -3% af van het gestelde doel.
Acceptabel
Doelen moet ook acceptabel en aanvaardbaar zijn. Niet alleen jij, maar ook je medewerkers moeten erachter staan. Anders zullen doelen niet worden nagestreefd.
Voorbeeld
Wederom nemen we als doelstelling ‘Ik wil een winststijging van 8%’. Logischerwijs moeten hiervoor meer uren gemaakt worden door het team. Wanneer zij vol zitten en extra werk moeten doen omdat er geen nieuw personeel aangenomen wordt, raken ze overbelast. Ga er maar van uit dat medewerkers in protest zullen gaan. Bovendien gaat kwaliteit van het werk achteruit en dat draag niet bij aan extra winst.
Realistisch
Een realistische doelstelling houdt in dat het doel te bewerkstelligen is binnen een bepaalde tijd. Vraag jezelf bijvoorbeeld af of je te veeleisend bent, of het uitvoerbaar is voor je medewerkers en of het doel samengaat met eventuele andere doelen die je hebt gesteld.
Voorbeeld
Ik kom nog even terug op het eerdergenoemde doel ‘Voor het verzenden van producten wil ik alle plastic verpakkingen vervangen door biologisch afbreekbare verpakkingen’. Een tweede doel kan zijn: ‘Ik wil de kosten die ik kwijt ben aan verzending met 25% verminderen’. Op zich een mooie doelstelling, maar besef wel dat biologisch afbreekbare verpakkingen waarschijnlijk duurder zullen zijn dan de standaard plastic verpakkingen. Het is dus niet realistisch om beide doelstellingen tegelijkertijd na te streven.
Tijdgebonden
Doelen moeten binnen een bepaalde periode nagestreefd worden, anders is het uitzichtloos. Op die manier kun je op afgesproken momenten evalueren, rapporteren en bijsturen indien nodig. Dus: wat is de deadline?
Voorbeeld
Jouw voornemen kan zijn om het huidige team uit te breiden omdat het bedrijf hard groeit. Je kunt als doel stellen dat je binnen twee jaar vijf nieuwe medewerkers wilt aannemen. Is dit na vijf jaar niet gelukt? Dan kun je achterhalen wat de oorzaak is. Is er bijvoorbeeld niet genoeg tijd vrij gemaakt voor sollicitatierondes? Of is de groei gestagneerd?
Vertaling naar gedrag
Door je doelstellingen SMART te maken kom je dus veel verder. Bijvoorbeeld met het volgende doel: In 2021 wil ik €10.000 meer verkopen dan het jaar ervoor. Deze doelstelling is specifiek, meetbaar en tijdgebonden. Ook gaan we ervan uit dat het aanvaardbaar en realistisch is. Zijn we nu klaar? Nee, want de doelstelling is nog te breed. Het moet opgedeeld worden in kleine acties die er samen voor zorgen dat de doelstelling gehaald wordt. Hierbij kun je denken aan:
- Per maand €5000 uitgeven aan Google Ads
- Iedere twee weken een blog publiceren waarin een product uitgelicht wordt
- Productfoto’s optimaliseren (bijv. minimaal vijf foto’s tonen bij ieder product)
- Etc.
Time to celebrate!
Op basis van bovenstaande aandachtspunten stel jij voortaan alleen nog maar duidelijke en realistische doelen op. Vergeet daarbij niet dat succes gevierd moeten worden. Zorg dat je samen met je team elk gehaald doel viert. Dat hoeft niet iedere keer met taart, een applaus met de hele groep tijdens de maandagmeeting is ook genoeg. Door dit ritueel erin te houden versterk je de teamspirit en blijft iedereen streven naar meer. Succes met het opstellen van doelstellingen voor jouw webshop!
Reacties